فقه
#بحث_فقهی9
سلام علیکم
جواب سوال اول :دلیل جوازنکس:1-اطلاق آیه وضو2-اطلاق روایات مانند صحیح حمادابن عثمان از امام صادق علیه السلام:«لا بأس بمسح الوضوء مقبلا و مدبرا…»وادله ای که نکس در مسح پاها را جایزمی داندوتفاوتی بین مسح سروپاهاوجودندارد3-اطلاق روایات بیانیه که وضوی معصوم علیه السلام را نقل نموده اندواگر مسح ازبالا به پایین واجب بود باید نقل می شد همانطورکه در شستن صورت حکایت شده است دلیل عدم جواز نکس:قاعده ی اشتغال وضعف ادله ای که دلالت برجواز نکس دارد. مصباح الهدی،ج3،صص278-280
جواب سوال دوم:امام(ره)می فرماید:آیه وضوء(6مائده)مطلق است ودلالتی بر وسیله ی مسح نداردولو بعدازاینکه مقید شده به اینکه بایدبا رطوبت باقیمانده وضو باشد واینکه مسح مقید شده بادست باشد وبارطوبت وضو باشد تخصیص اکثر نیست تا قبیح باشد زیرا حکم در باب مطلق تعلق به طبیعت داردو توجه به افراد نداردوکثرت افرادی که خارج می شوندموجب قبح آن نمی شود بلکه این تقید واحداست وادعای انصراف آیه به افرادمتعارف یعنی مسح باباطن،دفع شده،زیرامتعارف بودن یانبودن آنها ربطی به باب اطلاق که درآن حکم تعلق به طبیعت میگیرد ندارد،البته اگرمراد انصراف طبیعت مطلقه به طبیعت مقیده باشد ادعای انصراف صحیح است والاّ مجرد ترجیح بعضی افرادبربعضی دیگربه خاطر متعارف بودن یانبودن موجب صحت ادعا نمی شود،نهایت می فرماید:تحقق چنین انصرافی مشکل است پس اطلاق آیه باقی است نسبت به اجزای دست وزند وذراع ،کما اینکه دلیلی برتقید بادست راست وجود ندارد وصحیحه زراره دلالت بروجوب ندارد. کتاب الطهارة(امام خمینی)،ج1،صص471-473
جواب سوال سوّم:
امام خمینی(ره):
طول: باید از سر یکی از انگشت ها تا برآمدگی روی پا مسح کند.
عرض: به هر اندازه باشد کافی است.
(توضیح المسائل، 1371، ص 32، م 252 و 253 و 254 و تحریرالوسیله، 1424هـ ق، ج1، ص 20، م 15)
آیت الله اراکی(ره):
طول: باید روی پاها را از سر یکی از انگشت ها تا برآمدگی روی پا مسح کند و احتیاط واجب آن است که تا مفصل را هم مسح نماید.
عرض: پنهای مسح پا به هر اندازه باشد کافی است.
(توضیح المسائل، 1372، ص 46، م 251، 252 و 253 و احکام الواضحه، ج1، ص 45، م 251)
آیت الله بهجت(ره):
طول: باید از سر یکی از انگشتان تا بر آمدگی روی پا مسح کند.
عرض: پنهای مسح پا به هر اندازه باشد کافی است.
(توضیح المسائل، 1382 ص 52، م 252 و 253 و جامع المسائل، 1384، ج 1 ص 90، احکام وضو)
آیت الله تبریزی(ره):
طول: باید از سر یکی انگشتان تا بر آمدگی روی پا را مسح نماید و احتیاط واجب آن است که تا مفصل مسح نماید.
عرض: پنهای مسح پا به هر اندازه باشد کافی است.
(توضیح المسائل، 1378، ص 55، م 258 و 259 و منهاج الصالحین، 1426 هـ ق، ج 1، ص 32 الرابع)
آیت الله خامنه ای(دام ظلّه):
الف) مقدار مسح پا و مسح سر را توضیح فرمایید.
باسمه تعالی. مسح به هر اندازه که باشد کافی است و مسح پا از نظر طول از سر یکی از انگشتان تا مفصل و از نظر عرض به هر مقداری که باشد کافی است.
ب) آیا مسح پا باید شامل کنار انگشتان پا نیز شود؟
باسمه تعالی. مسح کنار انگشتان پا لازم نیست.
(استفتائات موجود در واحد پاسخ به سوالات)
آیت الله خویی(ره):
طول: باید روی پاها را از سر یکی از انگشت ها تا برآمدگی روی پا مسح کند و احتیاط واجب آن است که تا مفصل مسح نماید.
عرض: پهنای مسح پا به هر اندازه باشد کافی است، ولو به اندازه یک انگشت پا کمتر.
(توضیح المسائل، 1422 هـ ق، ص 44، م 258 و 259)
آیت الله سیستانی(دام ظلّه):
طول: باید از سر یکی از انگشت ها تا مفصل مسح نماید.
عرض: پنهای مسح به هر اندازه باشد کافی است ولو به اندازه یک انگشت یا کمتر از یک انگشت.
(توضیح المسائل، 1425 هـ ق ، ص 52، م 251 و 252، 1425 هـ ق ،ص 28، م 4 و العروة الوثقی مع تعلیقه، 1425هـ ق، ص 162، بحث الرابع)
آیت الله شبیری زنجانی(دام ظلّه):
طول: از سر یکی از انگشتان تا بر آمدگی روی پا را مسح کند و احتیاط (این احتیاط، احتیاط مطلق است قید واجب ندارد پس مکلف می تواند هم به این احتیاط عمل کند و هم به فتوای مجتهد دیگری رجوع نماید. البته از نظر آیت … شبیری زنجانی اگر قید واجب همراه احتیاط باشد، حکم فتوی را دارد و رجوع جایز نیست.) آن است که تا مفصل را هم مسح کند.
عرض: احتیاط آن است که مسح پا به اندازه پهنای سه انگشت بسته باشد.
(المسائل الشرعیه، ص 58، م 258 و 259 و توضیح المسائل، 1384، ج 1، ص 60، م 258، 259 و 260)
آیت الله صافی گلپایگانی(دام ظلّه):
طول: بنابر احتیاط واجب از سر انگشت ها تا مفصل را مسح نماید.
عرض: پنهای مسح پا به هر اندازه باشد کافی است.
(هدایة العباد، ج1، ص 20، م 108)
آیت الله فاضل لنکرانی(ره)
طول: باید از سر یکی از انگشت ها تا برآمدگی روی پا مسح کند و بنابر احتیاط واجب تا مفصل را مسح کند.
عرض: پهنای مسح پا به هر اندازه باشد کافی است.
(العروة الوثقی مع تعلیقات، ص 139، الرابع، و توضیح المسائل، 1383، ص 42، م 257، 258 و 259)
ایت الله گلپایگانی(ره):
طول: بنابر احتیاط واجب از سر انگشت ها تا مفصل را مسح نماید.
عرض: پهنای مسح پا به هر اندازه باشد کافی است.
(هدایة العباد، ج 1، 1413هـ ق، ص 26، م 108)
آیت الله مکارم شیرازی(دام ظلّه):
طول: روی پاها را سرانگشت ها تا برآمدگی پشت پا مسح کند.
عرض: کافی است به اندازه یک انگشت مسح کند.
(توضیح المسائل، 1382، ص 59، م 272 و 273)
آیت الله نوری همدانی(دام ظلّه):
طول: از سر یکی از انگشت ها تا برآمدگی روی پا.
عرض: پهنای مسح پا به هر اندازه باشد کافی است.
(توضیح المسائل، 1383، ص 56 و 57، م 253، 254و 255 و منتخب المسائل، 1420 هـ ق)